Merhaba sevgili yemek severler, Bugün sizinle, sofralarımızın vazgeçilmezlerinden biri olan zeytinyağlı yemekler hakkında konuşmak istiyorum. Bildiğiniz gibi, zeytinyağı Akdeniz mutfağının kalbinde yer alıyor ve sağlık açısından sayısız faydası var. Ben de zeytinyağını mutfakta sıkça kullananlardanım, bu yüzden size bu konuda bir iki tüyo vermek istedim.
Zeytinyağının Mucizeleri
Öncelikle zeytinyağının faydalarına biraz değinelim. Zeytinyağı, antioksidanlarla dolu olması sayesinde kalp sağlığını destekler, kötü kolesterolü düşürür ve cildimize bile iyi gelir. Ayrıca, içeriğindeki E vitamini sayesinde yaşlanmayı geciktirici etkisi olduğu da biliniyor. Benim için zeytinyağı sadece yemekleri lezzetlendirmekle kalmıyor, aynı zamanda sağlığımı da destekliyor.
Kaynaklarıma göre, zeytinyağının faydaları saymakla bitmiyor. Harvard Sağlık Yayınları, zeytinyağının kanser riskini azalttığını ve tip 2 diyabet riskini düşürdüğünü belirtiyor Harvard Health Publishing .
Zeytinyağlı Yemeklerin Tarihçesi ve Önemi
Zeytinyağlı yemeklerin tarihi oldukça eskiye dayanıyor. Osmanlı mutfağında da geniş yer bulan bu yemekler, özellikle Ege ve Akdeniz mutfağında önemli bir yere sahip. Benim ailemde de zeytinyağlı yemekler sıkça yapılırdı. Özellikle yaz aylarında, annemin taze sebzelerle yaptığı zeytinyağlı taze fasulye hala aklımdadır. Serin serin, mis gibi zeytinyağı kokan o yemekler, hem hafifliğiyle hem de lezzetiyle herkesin favorisi olurdu.
Zeytinyağlıların yapımı aslında çok basit, ama dikkat edilmesi gereken bazı püf noktaları var. Örneğin, sebzeleri fazla pişirmemek önemli. Aksi takdirde hem besin değerleri kaybolur hem de yemeklerin dokusu istediğimiz gibi olmaz.
Zeytinyağlı Yemeklerin Pişirme Teknikleri
Zeytinyağlı yemek yapmanın birkaç temel tekniği var. Ben bu teknikleri ilk olarak annemden öğrendim, sonra zamanla kendi tarzımı geliştirdim. İşte size bu tekniklerden bazıları:
- Düşük Isıda Pişirme: Zeytinyağlı yemeklerde düşük ısıda pişirmek, hem zeytinyağının faydalı özelliklerinin korunmasını sağlar hem de sebzelerin daha diri kalmasını. Mesela, zeytinyağlı enginar yaparken düşük ısıda, kısık ateşte pişirmeye dikkat ederim. Böylece enginarlar yumuşacık olur ama dağılmazlar.
- Soğuk Tüketim: Zeytinyağlı yemeklerin birçoğu soğuk tüketilir. Ben özellikle yaz aylarında zeytinyağlı barbunyayı buzdolabında soğutup yemeyi çok severim. Hem serinletici bir yemek olur hem de daha uzun süre dayanır.
- İçinde Bekletme: Zeytinyağlı yemeklerin bir diğer önemli özelliği de piştikten sonra dinlendirilmesidir. Genelde yemekleri akşamdan yapıp sabaha kadar dinlendirmeyi tercih ederim. Böylece hem lezzeti daha çok ortaya çıkar hem de yemek daha güzel bir kıvama gelir.
- Bol Soğan Kullanımı: Zeytinyağlı yemeklerde bolca soğan kullanmak lezzeti artırır. Mesela, zeytinyağlı taze fasulyeyi yaparken soğanları hafifçe karamelize edip üzerine fasulyeleri eklerim. Bu, yemeğe bambaşka bir aroma katıyor.
Favori Zeytinyağlı Tariflerim
Zeytinyağlı yemeklerin tarifleri saymakla bitmez ama size en sevdiklerimden birkaçını paylaşmak istiyorum.
Zeytinyağlı Yaprak Sarma
Zeytinyağlı yaprak sarmanın yeri bende çok ayrıdır. Hem zahmetli hem de çok lezzetli bir yemektir. İç harcını hazırlarken pirinci bolca soğan, nane, kuş üzümü ve dolmalık fıstıkla karıştırırım. Sonra da incecik yapraklara sararım. Pişirirken üzerine bolca zeytinyağı gezdirip limon dilimleri eklerim. Ortaya çıkan sonuç, tam anlamıyla damak çatlatan bir lezzet!
Zeytinyağlı Enginar
Zeytinyağlı enginar, hem şık hem de sağlıklı bir yemektir. Enginarları limonlu suda beklettikten sonra, içlerini havuç, patates ve bezelyeyle doldurup kısık ateşte pişiririm. Üzerine biraz da dereotu ekleyince, lezzet tamamlanmış olur.
Zeytinyağlı Taze Fasulye
Bu yemeğin yeri bende ayrıdır çünkü çocukluğumdan beri severek yediğim bir yemektir. Taze fasulyeleri bol soğanla kavurup, üzerine domates rendesi ekleyip kısık ateşte pişiririm. Son olarak, üzerine zeytinyağı gezdirip soğumaya bırakırım. Yanına da bir dilim ekmek aldım mı, değmeyin keyfime!
Son Söz
Zeytinyağlı yemekler, hem sağlıklı hem de lezzetli olmalarıyla sofralarımızda her zaman özel bir yere sahip. Umarım bu yazıyla, siz de zeytinyağlı yemeklerin püf noktalarını öğrenmiş ve birkaç yeni tarif denemeye heveslenmişsinizdir. Unutmayın, mutfakta denemekten korkmayın ve her zaman kendi damak zevkinize göre uyarlamalar yapın. Zeytinyağıyla pişen yemeklerin tadını çıkarın!
Sevgilerle